Bandırma Vapurundaki Geyve’li Kim ?

Bandırma Vapurundaki Geyve’li Kim ? (Haberin Yayınlanış Tarihi 19 Mayıs 2014)

Bağımsızlığa Atılan En Önemli Adım.. O Adımda Bir Geyveli Mehmed oğlu Ali (er) (19 Mayıs 2014)

Yazar Tahir Fatih Andı, Bandırma Vapuru’ndaki Geyveli askerin kimliği ortaya çıkardı.

Hicri 1307 yılında (1890) Geyve’nin Hırka köyünde doğan Mehmet Ali Osman oğlu Gazi Ali’nin, Çanakkale Zaferi’nden gazi olarak döndüğü, Yunan işgali sonrası yeniden Milli Mücadele’ye katıldığı ortaya çıktı.

Geyve’nin yakından tanıdığı esnaf ve aynı zamanda DP İlçe Başkanı Hayati Mert’in anne tarafından dedesi olan Gazi Ali, soyadı kanunu ile Şahin soyismini aldığı öğrenildi.

1966’da hayatını kaybeden Gazi Ali Şahin’in Geyve Mezarlığında oğlu Mahmut Şahin’le birlikte yattığı, mezarının geçtiğimiz yıl Geyve Belediyesi tarafından yaptırılmasına karar verildiği duyurulmuştu.

Geyve’de bir süredir araştırmalar yapan yazar Tahir Fatih Andı, Bandırma Vapuru’ndaki Geyveli askerin kimliği ortaya çıkardı.

Tahir Fatih Andı’nın geçtiğimiz yıl kaleme aldığı, ‘Geyve’den Ülkeye Ses Millete Nefes’ isimli kitabın konusu olan Geyveli gazi Ali’nin Bandırma Vapuru’nda yer alğı, 19 Mayıs 1919’da Büyük önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte Samsun’a ayak bastığı ortaya çıktı.

16.05.1919

Mustafa Kemal Paşa, Samsun’a gitmek üzere Bandırma vapuru ile İstanbul’dan ayrıldı…

19 Mayıs 1919’da Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk, Bandırma Vapuru ile Samsun’a ayak bastı…

Envanter kayıtlarına göre, İstanbul’dan Samsun’a giden Bandırma Vapuru’da bir Geyveli var.

‘O’ Geyveli kim?

Bağımsız Türkiye Cumhuriyetine giden Yolda çok önemli bir görev yaparak Tarihteki yerini alan Bandırma Vapuru’ndakilerin listesi…

19 Mayıs’ta Samsun’a varan Bandırma Vapuru’nda kayıtlara göre er sınıfında yer alan Ali (Mehmed oğlu) isimli kişinin kim olduğu hala gizemini koruyor.

Genel Kurmay arşivlerinde de yerini alan Mehmed oğlu Ali hakkında bugüne kadar bilgi alınamadı.
Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun belgelerine göre, Bandırma Vapuru’nda bulunan karargah heyetinin tam listesi aşağıda yer alıyor. Ancak, bu 23 kişinin altısı (Yüzbaşı Behçet, Asteğmen Abdullah, Yedek Subay Tahir, hesap memurları Rahmi ve Ahmed Nuri Efendiler ve Adli Müşavir Ali Rıza Bey hakkında bugün hiçbir bilgi bulunmamaktadır.

01. Dokuzuncu Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa
02. Kurmay Başkanı Albay Kazım Beyefendi (General Kazım Dirik) (1880-1941)
03. Sağlık Müfettişi Albay İbrahim Tali Beyefendi (Milletvekili ve Elçi Dr. İbrahim Tali Öngören) (1875-1952)
04. Kurmay Binbaşı Hüsrev Bey (Asker ve Büyükelçi Hüsrev Gerede) (1879-1951)
05. Kurmay Binbaşı Arif Bey (İzmir Suikastı olayında İstiklal Mahkemesi kararıyla idam edilen Ayıcı Arif Bey) (1882-1926)
06. Topçu Müfettişi Binbaşı Kemal Bey (Korgeneral Kemal Doğan) (1879-1951)
07. Sıhhiye Müfettişi Muavini Binbaşı Refik Bey (Başbakan Dr. Refik Saydam) (1881-1942)
08. Yaver Piyade Yüzbaşı Cevad Efendi (Atatürk’ün yaveri ve Milletvekili Cevad Abbas Gürer) ( 1887-1943)
09. Yaver Piyade Yüzbaşı Mustafa Efendi (Tokat Milletvekili Mustafa Sabri Süsoy) (1876-1934)
10. Yaver Piyade Yüzbaşı Ali Şevket Efendi (Gümüşhane Milletvekili Ali Şevket Öndersev) (1884-1940)
11. Piyade Yüzbaşı Mümtaz Efendi (Yüzbaşı Ali Mümtaz Tünay) (1886-1946)
12. Piyade Yüzbaşı İsmail Hakkı Efendi (Başbakanlık Özel Kalem Müdürü İsmail Hakkı Elde) (1886-1943)
13. Tabib Yüzbaşı Behçet Efendi
14. Piyade Asteğmen Hayati Efendi (Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Hayati Bey) (1892-1926)
15. Piyade Asteğmen Arif Hikmet Efendi (Tümgeneral Arif Hikmet Gerçekçi) (1894-1970)
16. Yaver Topçu Üsteğmen Muzaffer Efendi (Atatürk’ün Emir Subayı ve Güresun Milletvekili Muzaffer Kılıç) (1897-1970)
17. Asteğmen Abdullah Efendi
18. Adli Müşavir Ali Rıza Bey
19. Tabur Hesap Memuru Rahmi Efendi
20. Tabur Hesap Memuru Ahmet Nuri Efendi
21. Katip Faik Efendi (Sağlık Bakanlığı Memuru Faik Atbars) (1880-1945)
22. Yedek Subay Tahir Efendi
23. Katip Memduh Efendi (Cumhurbaşkanlığı memuru Memduh Atasev) (1895-193?)

GEMİDE BULUNAN GÖREVLİLERİN LİSTESİ

01. Osman Nuri oğlu Ali Faik Efendi (kıdemli çavuş)
02. İbrahim İzzet oğlu Atıf (kıdemsiz çavuş)
03. Aydınlı Ali oğlu Musa (çavuş)
04. Konyalı Mustafa oğlu Kemal (çavuş)
05. Konyalı Kemal oğlu Mustafa (çavuş)
06. Sivaslı Ali oğlu Rıfat (onbaşı)
07. Sivaslı Rıfat oğlu Ali (onbaşı)
08. Çatalcalı Teyfik oğlu Adem (onbaşı)
09. Sincanlı Hüseyin oğlu Mehmed (er)
10. Sincanlı Ahmed oğlu Emin (er)
11. Sincanlı Mustafa oğlu İsmail (er)
12. Sincanlı İbrahim oğlu Ömer (er)
13. Alanyalı Kerim oğlu Mehmed (er)
14. Sungurlulu Hasan oğlu Elvan (er)
15. Geredeli Mehmed oğlu Mehmed (er)
16. Mudurnulu Mehmed oğlu Durmuş (er)
17. Geyveli Mehmed oğlu Ali (er)
18. Geredeli Şakir oğlu Nuri (er)
19. Akhisarlı Hasan oğlu Hüseyin (er)
20. Tokatlı Abdullah oğlu Mehmed (er)
21. Divrikli Abdullah oğlu Musa (er)
22. Kadıköylü Mehmed oğlu Hasan (er)
23. Yenihanlı Bekir oğlu Mahmud (er)
24. Üsküdarlı İhsan oğlu Mehmed Lütfi (er)
25. İzmirli Abdullah oğlu Ali (er)

19 Mayıs 1919’daki Önemi

bandırma vapuru1

bandirma-vapuru-Geyve'li 1

BANDIRMA VAPURU’NUN HİKAYESİ

Mustafa Kemal Paşa 9. Ordu Genel Müfettişi vazifesiyle ve mahiyeti ile birlikte İstanbul’dan Samsun’a Bandırma Vapuru ile gitmiştir

Gemi 1878 yılında İskoçya’nın Paisley bölgesindeki MacIntyre şirketi tarafından Huston and Cardett tezgahlarında 21 sıra numarası ile 279 grostonluk yolcu ve yük vapuru olarak inşa edilmiştir. Geminin ilk sahibi Dussey and Robinson şirketi gemiyi “Torocaderto” adı altında 5 yıl çalıştırdı.

1883 yılında Yunanlı armatör Psicha geminin Londra’da olan kaydını Pire Limanına almış, 2 yıl sonra da geminin adını “Kymi” olarak değiştirmiştir. Psicha gemiyi 5 yıl kullanarak yine Yunanlı bir armatöre satmıştır.

1890 yılında “Psicha”dan satın alan armatör Andreadis başka bir Yunanlı armatör “Rama Derasimo İstanbul” şirketine satmış.

1894 yılında Pire Limanındaki kayıt o zamanki Deniz Yolları İşletmesi anlamına gelen “İdare-i Mahsusa”ya nakledilmiş ve adı “Kymi” den “Panderma” olarak değiştirilmiştir.

İdare-i Mahsusa’nın adı 1910 yılında “Osmanlı Seyrüsefain İdaresi”(Osmanlı Denizcilik İşletmesi) olunca geminin adı “Panderma” “Bandırma” olarak değiştirilerek posta vapuru haline getirilmiştir.

Bandırma Vapuru’nun, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde önemli yeri vardır. Mustafa Kemal Paşa 9. Ordu Genel Müfettişi vazifesiyle ve mahiyeti ile birlikte İstanbul’dan Samsun’a Bandırma Vapuru ile gitmiştir. Mustafa Kemal Paşa, Sultan Vahidettin buyruğuyla Osmanlı Ordusu’nun dağıtılması sürecini denetleme ve asayiş için görevlendirilmişti.

Yolculuk 15 Mayıs tarihinde Mustafa Kemal Paşa, Kaptan İsmail Hakkı Bey’i makamına çağırtarak yolculuk hakkında bilgi aldı ve ertesi gün öğle üzeri hareket edeceklerini bildirdi. Vapur sirkeci açıklarında İngilizler tarafından aramaya ve kontrole tabi tutuldu. Mustafa Kemal Paşa, Beşiktaş’tan motor ile Kızkulesi açıklarında vapura bindi. Vapur, 22 subay, 25 asker ve 8 yönetim personeliyle beraber 16 Mayıs 1919 tarihinde öğle üzeri Kaptan İsmail Hakkı (Durusu) idaresinde İstanbul’dan Samsun’a doğru yola çıktı. İngiliz gemisi Bandırma Vapurunu izlemeye başladı ancak Karadeniz’e açıldıktan sonra fırtınalı havada takibi bıraktı ya da izlerini kaybetti. Mustafa Kemal Paşa kaptan İsmail Hakkı Bey’e karaya yakın bir rota izlemesini ve düşman saldırısı halinde gemiyi en yakın sahile oturtmasını emretti. Sert havada, dalgalı bir denizde yol alan gemi 17 Mayıs tarihinde gece saat 23.00 civarında İnebolu limanına girdi. Gemi, 18 Mayıs 1919 tarihinde öğle üzeri 12.00′de Sinop limanına yanaştı. Üsteğmen Hikmet Bey, sandal ile kıyıya çıktı, yolda olduklarını Samsun Tümen Komutanlığına telgraf ile bildirdi. Mustafa Kemal Paşa, Sinop Mutasarrıfının davetine cevap vererek teşekkür etti. Bandırma Vapuru, 19 Mayıs’ta Samsun’a vardı.

19 Mayıs 1919 tarihinde Atatürk ve Silah Arkadaşlarını Samsun’a getirdikten sonra yine posta hizmetlerine devam etmiştir.

Bandırma adını aldıktan sonra birkaç kez kaza geçirmiş, yük taşımacılığı yaptığı tarihlerde İngiliz yapımı E11 model denizaltına çarptığı, attığı torpido sonucu batmak üzere olduğu, daha sonra motorunun büyük bir arıza yaptığı elde edilen bilgilerde yer almaktadır.

1925 yılında gemi İlhami SÖKE isimli şahsa satılarak, aynı şahıs tarafından 4 ay içinde Haliç’te sökülmüştür.

Haber Editörü Şeref Elma 19 Mayıs 2014 İletişim 0 532 417 57 54 Geyveli Mehmed oğlu Ali (er) İle ilgili bilgisi akrabası olanların bize ulaşmasını Rica Ediyoruz Bir Fotoğrafını Yaınlamak istiyoruz.