logo

28 Aralık 2023

Mantar Nedir ?

Mantar Nedir ?

Mantar Nedir? Geyve Mantarı (25 Temmuz 2013)

Mantar Nedir? Bir Bitki mi, Yoksa Hayvan mı? Yoksa, İkisi de Değil de Kendi Başına Bir Varlık mı?

Mantarlar, hayvanlar ve bitkiler alemi arasında yer alan canlılar olarak kabul edilmektedir. Hareket etme yeteneklerinin olmayışı, hücrelerinin çevresinde bir çeperin varlığı, sporla çoğalmaları nedeni ile bitki olarak kabul edilirken, klorofil içermemeleri, kök, gövde, yaprak gibi organlarının bulunmayışıyla bitkilerden farklılık gösterdiği ileri sürülmektedir.

Mantarlar kök, gövde, yaprak,t ohum gibi organlara sahip değildir. Üremeleri sporlar ile ya da tomurcuklanma ile gerçekleşir. Aşağıdaki şekilde Beyaz Şapkalı Mantar (Agaricus bisporus)’un sporlar ile üremesi şematize olarak görülmektedir.

 

Sporlar, mantarlar için yüksek yapılı bitkilerdeki tohum gibidir. Mantarlar bu yapıdan meydana gelirler. Şapkalı mantarların şapkalarının hemen altında Lamel denilen bir yapı bulunmaktadır. Sporlar bu yapıda oluşurlar. Olgunlaştıktan sonra rüzgar gibi çevre faktörlerinin etkisi ile etrafa yayılırlar. Uygun ortam bulduklarında çimlenerek “Primer misel” adı verilen yapıyı oluştururlar. Bu yapıdan ise “Sekonder misel” adı verilen yapılar meydana gelir. Üstün yapılı bitkiler denilen kök, gövde yaprak gibi yapılara sahip olan bitkilerdeki toprak altı organları, mantarlardaki miseller olarak düşünülebilir. Misellerin toprak altında yayılımının ardından mantarın toprak üstü organları olarak kabul edebileceğimiz yapılar oluşmaya başlar. Toprak üzerinde ilk meydana gelen yapıya “Primordium” adı verilir. Bu yapı olgun mantarın taslağı şeklindedir. Primordiumun gelişmesi ile genç ve olgun mantar meydana gelir. Çok basit olarak anlatılan bu oluşum her mantar için geçerli olmasa da en çok bilinen türleri barındıran ve mantarların sistematikte alt bölümü olan “basidiomycotina” için aşağı-yukarı aynıdır.

Geyve-Mantar-103

Mantarların tomurcuklanma ile üremesi için günlük hayatımızda hamur, peynir vs. yapımında yararlandığımız maya mantarlarının üremesi verilebilir.

Tomurcuklanma, maya hücresinin tepesinde bir tomurcuk oluşması ile başlar. Ardından çekirdek bu tomurcuğa doğru uzamaya başlar. Uzama sürerken hücre ve çekirdek organelleri kendilerini eşlerler. Eşlemeler yeni oluşacak hücre içindir. Ardından çekirdek ve hücre ikiye ayrılır ve yeni hücre meydana gelir. Bu olay birbiri ardınca devam ederek bir hücreden birçok yeni hücre meydana gelir. Yoğurt ve peynir vs. yapımında beklemenin nedeni bu maya hücrelerinin tomurcuklanarak kendilerini eşlemeleri içindir.

 

Mantarların şekilleri ve büyüklükleri de birbirinden farklıdır. Beyaz şapkalı mantarlar çıplak gözle rahatlıkla görülebilirken, maya mantarları gibi tek hücreli mantarlar ancak mikroskop ile teşhis edilebilir. Sol tarafta görülen Zeytin mantarı (Pleurotus olearius) çıplak gözle görünür ve farklı bir yapıdadır.(alıntıdır) LÜTFEN MANTAR ALIRKEN YERKEN ÇOK DİKKATLİ OLUNUZ.. ZEHİRLİ TÜRLERİDE VARDIR VE FARKEDİLEMEMEKTEDİR..

Etiketler: » » » » » » » » » » »

Yorum yapabilmek için Giriş yapın.